نقش نماز در تربیت دانش آموزان


برنامه درسی معمولاً شناخت ها، دانش ها، نگرش ها، ارزش ها و رفتارهای ویژه را به دانش آموزان القاء می‌کند. اگر در برنامه درسی مدارس آموزش‌های دینی جایی نداشته باشد و تنها به تربیت علمی و حرفه ای دانش آموزان توجه شود، این تصور به دانش آموزان القاء می‌شود که دین و آموزه‌های دینی حتی به اندازه حرفه هایی مانند نجاری و بنایی ارزش ندارد. از سوی دیگر ممکن است مدارس به تربیت دینی بپردازند، ولی اولاً: برخی ابعاد دین راآموزش می‌دهند و ثانیاً: تربیت دینی را به چشم امری فرعی و کم اهمیت بنگرند. در این صورت، این تصور در دانش آموزان ایجاد می‌شود که این امری بسیار کم اهمیت است و تنها برای رفع تکلیف باید به آن پرداخت .
فاطمه غلامی

با توجه به اهمیت مدرسه به عنوان یک نظام اجتماعی و نقش آن در تربیت دینی دانش آموزان در این پژوهش تلاش شده راهکارهایی برای دستیابی به این تربیت دینی ارائه شود، بنابراین با استفاده از روش تحقیق توصیفی با تکیه بر مبانی نظری به تحلیل و سپس نتیجه گیری پرداخته و در پایان راهکارهایی برای جلوگیری از آسیب‌های تربیت دینی در مدرسه ارائه شده است. روش گرداوری اطلاعات به شیوه‌ی کتابخانه ای بوده است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل کیفی به بررسی اطلاعات و تجزیه و تحلیل آنها بر اساس منطق و استدلال و در نهایت اظهار نظر درباره فرضیه ها پرداخته شده است. این پژوهش نشان می‌دهد که معلم، برنامه درسی و گروه دوستان و هم کلاسی ها در تربیت اعتقادی، اخلاقی و عبادی نقش دارند. عدم رعایت اصول تربیتی، ناکارآمدی محتوای کتب درسی، تعارض میان آنچه در مدرسه به دانش آموز آموزش داده می‌شود با آنچه از خانواده و محیط کسب کرده، عدم هماهنگی میان کادر مدرسه و رفتارهای ضد ارزشی گروه دوستان و همکلاسی ها از جمله عواملی هستند که موجب آسیب به تربیت دینی دانش آموزان خواهد شد.


فاطمه غلامی

پرورش دینی و مذهبی دانش‌آموزان بدون اجبار و یا تحمیل، باید در خانه و یا مدرسه صورت گیرد. خانواده در درک بینش صحیح دینی و ارزش‌های دانش‌آموزان مهم‌ترین عامل بوده و مهم‌ترین نقش را دارند و والدین و معلمان در موقعیت‌های مناسب، تنها زمینه‌ساز و هدایتگر هستند بنابراین نباید هیچ ارزش و اعتقاد و اصولی را پیش از اینکه زمینه لازم عاطفی و روانی آن برای دانش‌آموزان فراهم شده و یا به آن متمایل شده باشد به وی تحمیل کرد.
گرایش به پذیرش ارزش‌ها و یا دستورات دینی و یافتن بینش صحیح مذهبی تنها در سایه احساس شخصیت و ارزشمندی خویش تحقق می‌یابد و در مدرسه که ارزش‌ها پا به عرصه وجود می‌گذارند، باید شخصیت دانش‌آموزان حفظ شود.
فاطمه غلامی

نماز از ارکان متعالی و از رشته های مستحکم ارتباطی میان صانع و صنع در دین مبین اسلام است. ارتباط اهل راز با خداوند، از خود دور شدن و به خداوند نزدیک شدن، همه و همه با انجام مراسم ویژه ای به نام نماز امکان پذیر است. اگر انسان بداند نماز چیست؟ آثار و نقش آن در زندگی بشری چگونه است؟ تفاوت انسان نماز گزار با انسان کاهل یا تارک نماز چیست؟ و نیز بداند که انسان می تواند هویت اصلی خویش را در ارتباط با معبود منسجم و آن را دریافت کند. غفلت از نماز را یک خسران مادی و معنوی می داند. آری، نمازگزار خود را در دنیا بدون تکلیف و سرگردان نمی داند و با اندیشه در اهداف زندگی، مشغول برنامه ریزی برای آینده می شود. اعتقاد به خداوند را به عنوان حلال مشکلات برای رسیدن به آرامش در بحران می داند آن را تجربه و درک می کند. از سوی دیگر بی توجهی به نماز از سوی محیط و نیز خود فرد، روح طغیان گر و عصیان گر را تقویت می کند و سهل انگاری در دیگر امور را نیز خوب می داند.

فاطمه غلامی

«نماز پیوند انسان را با ذات فناءناپذیر برقرار مینماید و به او جاودانگی را نوید میدهد. نماز دستی است از سوی انسان بهسوی آنکه متناسب با نیاز و خواست اوست. لذا انسان، به هنگام نماز طمأنینه و آرامش خود را باز مییابد و به زندگی و حیات خود امیدوار میگردد مشروط بر آنکه در این سیر روحی، رابط و واسط اصلی (یعنی روح) غائب نباشد.

اقامه نماز با شرطی که ذکر شد، مقام و منزلت خالق و میعاد و معاهده مخلوق را با او یادآور میشود. لذا هرگاه که نفس و شیطان او را به مخالفت با خدا دعوت کنند در پاسخ گوید: «معاذَاللهِ اِنَّهُ رَبّی اَحسَنَ مَثوایَ اِنَّهُ لا یُفلِحُ الضّالِمون» (سوره یوسف، آیه 23) (روانطلب، 1375: 27)

اسلام لزوم تأمین هیچ یک از نیازهای انسان را از نظر دور نداشته است. برای اطفاء غریزه و نیاز جنسی، ازدواج سالم را در شکلهای دائم و موقت پیشنهاد نموده و آن را عامل طمأنینه و آرامش دانسته است و حل مشکل جنسی را از نشانههای حکمت الهی میداند» (روانطلب، 1375: 28).

فاطمه غلامی
فاطمه غلامی